Het grote perceel is gelegen in een villawijk in de rand van Kasterlee, niet zover van verschillende natuurgebieden met het typische Kempische landschap en vegetatie: zandduinen, dennenbomen, heide, … Dat leidde ertoe dat de architect de tweede constante in zijn werk, namelijk het respect voor de eigenheid en authenticiteit van een plek, als bijkomende inspiratie wou aanwenden.

Tijdens verschillende prefiguratieve brainstormsessies met Igor Campos, waarbij schetsen werden uitgewisseld en het experimentele niet werd geschuwd, werd een intense voorstudie van het programma in een architecturale visie gegoten en evolueerde het ontwerp in verschillende stadia tot een eenvoudig plan waarbinnen de complexiteit van de wensen van de bouwheer, het programma en de externe parameters georganiseerd werd rond een duidelijk afleesbare structuur. De karakteristieke aspecten van de Braziliaanse en Juliaan Lampens’ betonarchitectuur werden vertaald naar een bijzonder hedendaags en tevens haalbaar concept waarbij de spanning tussen die functionele complexiteit en de transparantie van de architectuur tot een esthetisch evenwicht werden herleid. Een voorafgaandelijke raming werd door een in terplaatse gestort zichtbeton gespecialiseerde aannemer opgemaakt om het ontwerp te toetsen met de financiële realiteit van de opdrachtgever.

Twee zichtassen, een op het gelijkvloers van de voordeur naar de tuin en op de verdieping van de trap naar de zijtuinstrook, zijn de twee belangrijkste componenten van deze structuur. Nog voor je de woning betreedt, ervaar je de eerste zichtas meteen door de manier waarop de toegang tot de woning georganiseerd werd. Twee betonnen wanden snijden loodrecht door de aangelegde - met heide beplantte – heuvel en leiden je tot de voordeur. De heuvel is duidelijk een ode aan het Kempisch landschap en een veruiterlijking van het respect dat de architect voor de eigenheid van de lokale vegetatie heeft. De volledig in met plankenbekisting uitgevoerde zichtbetonnen woning nestelt zich in het landschap en stelt zich ondergeschikt op aan de natuur. De confrontatie tussen cultuur/architectuur en natuur/landschap gebeurt op een zachte manier. De op het gelijkvloers volledig gesloten voorgevel vormt de grens tussen de openbare wereld en de intimiteit van de woning. Links van de inkomzone bevindt zich een bureau met speelhoek voor de kinderen die via een deur rechtstreeks in contact staat met een zithoek waarbij een vide deze ruimte een bijzonder plechtig karakter geeft als belevingshart van de woning. Het is naast de traphal de enige plek in de woning waar – ondanks het gesloten karakter en dankzij de vide - de twee zichtassen visueel verbonden zijn. Als je je in deze ruimte bevindt, is het alsof alle kwaliteiten van de woning zich hier manifesteren. Hoewel je door het grote raam in de achtergevel zicht hebt naar de tuin en de vide ook in de derde dimmensie ruimtelijkheid verschaft, voel je een mentale concentratie en voel je je aangenaam geïsoleerd van de buitenwereld maar toch niet afgesloten.

Het bureau is deels ondergebracht in een volume dat buiten het vierkante hoofdvolume van de woning valt. Opmerkelijk is de taps uitlopende buitenmuren alsof ze het zicht door het grote raam naar de tuin willen kadreren. Dit detail komt terug in alle gevelopeningen. Het is een bijzonder detail dat de relatie binnen/buiten in de twee richtingen op een speelse manier beïnvloedt.

Rechts naast de inkomzone en de dubbelhoge zithoek bevindt zich de garage/bergingzone. Deze biedt plaats voor twee auto’s, fietsen, een grote berging met extra sanitair en de trap naar de ruime kelder. Ze heeft een aparte dienstingang in de rechter zijtuinstrook. De ‘promenade architecturale’ via de zichtas brengt je achteraan in de woning in een grote open ruimte met keuken, eethoek en zichthoek. Het immense raam met een breedte van 12 m biedt een overweldigend zicht op de tuin. Slechts één stalen kolom in het midden draagt de bovenliggende verdieping. Even spectaculair is het zicht door de buiten het hoofdvolume van de woning liggende traphal. Het raam naast de keuken dat in het verlengde ligt van de traphal, kondigt de tweede zichtas op de verdieping subtiel aan. Het volume van de traphal is gescheiden van het hoofdvolume door twee verticale strookramen. De verschillende gebruikte materialen in de traphal vormen meteen een staalkaart van het materiaalgebruik in de rest van woning: de centrale trapwand is in zichtbeton, net zoals de meeste wanden in de woning. De traptreden zijn uitgevoerd in hout en worden onzichtbaar bevestigd in de wanden om het daglicht en het zicht zo weinig mogelijk te belemmeren. Hout vinden we ook terug op de wand tussen de bureauruimte en de zithoek. Net als bij Lampens brengt het contrast tussen het zachte materiaal hout en de harde materialen betonsteen en gewapend, ruw bekist beton een weldoordachte rust in het interieur. Enkele bepleisterde elementen maken de logisch aanvoelende afwisseling compleet. Ook in de traphal vinden we het originele detail van de afgeschuinde betonnen wanden terug alsof de natuur als een soort ingelijst kunstwerk de woning extra beleving en een blik naar buiten verschaft.

Als je op het trapbordes naar de eerste verdieping kijkt, voel je de tweede zichtas meteen sterk aan. Op het einde van de nachthal biedt een raam, dat zich boven dat in de keuken situeert, zicht op de zijtuinstrook. Het plan van de eerste verdieping geeft het ontwerpconcept perfect weer: de twee zijgevels zijn betonnen schijven en staan in schril contrast met de met grote raampartijen volledig opengewerkte voor- en achtergevel. De tweede zichtas snijdt deze twee schijven doormidden. Ook hier voel je de esthetische meerwaarde van de afgeschuinde buitenwanden.

Op de verdieping werden drie kinderkamers, een badkamer en een ensuite master bedroom met dressing en aparte badkamer ontworpen. De vide boven de zitruimte is van de nachthal visueel en akoestisch afsluitbaar door pivoterende houten panelen die op de in hetzelfde hout uitgevoerde borstwering gemonteerd worden. Het versterkt het ingetogen karakter van de zithoek.

Als je rond de woning wandelt, krijg je pas echt een beeld van de grootte van de woning hoewel deze in geen enkel ontwerpaspect buiten proportie is. Debet hieraan zijn zeker de logische opeenvolging van open- en geslotenheid, het gebruik van ter plaatse gestort gewapend beton met nerfstructuur - dat de hardheid van het materiaal meteen countert door de zachtheid van de textuur - de volumes van de traphal en het bureau en niet in het minst de kunstmatige duin aan de voorgevel. Het volume van de verdieping wordt in een quasi perfect vierkant ingeschreven, terwijl het gelijkvloers aan de voorzijde van de woning groter is. Het dak op dat lagere volume wordt voorzien van een groendak zodat de heuvel er quasi naadloos mee aansluit. De privacy van het terras op de eerste verdieping wordt gegarandeerd door een aanplanting van pennisetum op de rand van het platte dak. Een zoveelste detail dat de ontwerpfilosofie van deze bijzondere woning onderstreept.

Andere opvallende elementen die het grote bouwvolume speels relativeren zijn de cantilevers boven het terras aan de voor- en achtergevel. De zijgevels werden aan de achtergevel doorgetrokken en bieden privacy aan het terras. Ook deze wanden werden taps ontworpen zodat de cantilevers – die ook het dak gevoelsmatig laten doorlopen - losgekoppeld worden van de zijgevels. Deze knipoog naar de modernistische betonarchitectuur van bijvoorbeeld Le Corbusier zijn intelligente ingrepen om het hoofdvolume te accentueren op een rigide maar tegelijk speelse manier. Daarnaast wordt de massaliteit van het volume onderbroken door de horizontale terugspringende geveldelen in de zijgevels die uitmonden in uitsnijdingen ter hoogte van de achtergevel.

Een opmerkelijk detail in het tuinontwerp is dat het grasperk enkele centimeter hoger werd aangelegd dan het terras en het zwembad. Volgens Bart Janssens een typisch ‘Braziliaans detail’ dat ingefluisterd werd door Igor Campos.

Woning VG in Kasterlee is niet alleen een ode aan de brutalistische betonarchitectuur en de inbedding ervan in het Kempisch landschap maar ook en misschien vooral een ode aan de op vriendschap gebaseerde architecturale samenwerking tussen twee ontwerpbureau’s uit twee verschillende werelddelen. In deze woning vinden deze op het eerste gezicht compleet verschillende architecturale culturen elkaar in een gemeenschappelijk uitgekiend antwoord op de complexe wensen en vragen van de bouwheer. Het resultaat is een intense en tegelijkertijd eerlijke, bijna ascetische architectuur. De samenwerking en het resultaat ervan kunnen niet beter en mooier verwoord worden door een bericht dat Igor aan Bart stuurde naar aanleiding van dit project: ‘de woning VG in Kasterlee is het resultaat van een constante samenwerking tussen AIM en MRGB Studio en dat voor ons een aanleiding is om te vieren. De ervaring die we in de loop der jaren door deze samenwerking hebben opgedaan, heeft onze beroepspraktijk een extra dimensie gegeven. Waarden als ethiek, respect, betrokkenheid, vriendschap en vooral wederzijdse bewondering ondersteunen en geven erkenning aan onze relatie en structureren ons gezamenlijk werk. De architectuur van woning VG is een uitdrukking van de waarden waar AIM en MRGB Studio willen voor staan: integriteit, soberheid, eerbied voor traditie en verankering in de tijd. Het is met grote vreugde dat we de vruchten van dit partnerschap delen met onze vrienden!’

Woning VG is ongetwijfeld een manifest voorbeeld van deze kruisbestuivende samenwerking en hoe deze resulteert in buitengewone intense en kwalitatieve architectuur.

Architect Juliaan Lampens verwoordde deze intensiteit 50 jaar geleden als volgt: ‘mijn architectuur moet met verstand en cultuur beleefd worden. Het landschap en de natuur zijn mijn eerste opdrachtgever en mijn laatste medewerker’.