Robojob is gespecialiseerd in het ontwerp en productie van compacte robotisering en CNC-machines en de ondersteunende software op maat van de maakindustrie. Bart Janssens van Architects in Motion kreeg de opdracht om een nieuwe vestiging voor Robojob te ontwerpen in de Knotwilgenweg in Heist-op-den-Berg. De op het eerste gezicht ‘traditionele’ KMO-zone biedt toch een bijzondere kwaliteit die een extra inspiratie was voor de architect: de bouwsite kijkt uit op een uitgestrekt groengebied. Architect Janssens vond dat zijn ontwerp geen eindpunt, geen harde grens tussen natuur en gebouwde cultuur mocht betekenen: het groen zou een prominente plaats krijgen in zijn ontwerp. Tegelijkertijd was dat idee van een fysieke barrière, namelijk ‘het betreden van een andere wereld’ - de vertaling van de identiteit van Robojob - een sterk gegeven. 

De sleutel tot het ontwerp lag m.a.w. in het zoeken naar een esthetisch en fysiek antwoord die deze schijnbare tegenstellingen zou verzoenen. 

Het te realiseren bouwprogramma was divers en bestond uit een grote toonzaal, een productiezone (handling, montage, packaging), een testzone, labo’s, een opleidingscentrum met demoruimtes, kantoren en een groot magazijn.

Het resultaat is een monolithisch volume uit lichtgrijs architectonisch zichtbeton bestaande uit twee verdiepingen, gebaseerd op een raster van 7 op 11 traveeën. Dat quasi volledig gesloten volume is opgetopt met een verdieping met een totaal andere materialisatie en afwijkend esthetisch karakter. Deze tweede verdieping bevat de kantoren en een grand café. Het is alsof er op het ‘industriële gebouw’ een ‘kantoorgebouw’ werd geplaatst. En dat met opzet!

De ingang van het gebouw bevindt zich centraal in de voorgevel. Het betonnen volume ‘opent zich’ en tussen de twee volledig symmetrische blinde gevels markeert een dubbelhoge glaspartij de inkom. Meteen word je binnengezogen in de wereld van Robojob: in de showroom staan verschillende indrukwekkende maquettes van realisaties en prototypes. Centraal in de ontvangstzone, voor de balie en het sanitaire blok, staan enkele mooi vormgegeven zitmeubels. Het geheel krijgt nog meer allure omdat het rechtergedeelte van de toonzaal twee verdiepingen hoog is. Grotere opstellingen zijn daar mogelijk. Via een trap en een lift bereik je de duplex waar een grote demoruimte met ruimtelijk zicht in de vide en een polyvalente zone ontworpen werden. 

De grote productie- en montagehal die achter de toonzaal gelegen is, wordt opgedeeld in verschillende zones. Hier worden de robots gemonteerd, getest, verpakt en klaargemaakt voor verzending. Op de duplexverdieping is een sanitair blok voorzien en nog een extra ruimte van het opleidingscentrum waar demo’s en cursussen georganiseerd kunnen worden. Een groot gedeelte van de duplexverdieping is voorzien om tijdelijke en flexibele labo’s in te richten in functie van lopende projecten. Afhankelijk van de noden van elk project kan men de grootte, de inrichting en de functie van de tijdelijke labo’s bepalen en met demonteerbare gipskartonwanden opbouwen. Experiment en technologisch onderzoek zijn belangrijke begrippen in de bedrijfsfilosofie van Robojob en men wil daar maximaal op inspelen door de flexibiliteit van de onderzoeksruimtes, de test- en montagezones zo maximaal mogelijk te houden.

Een andere ontwerpingreep die refereert aan de filosofie van de opdrachtgever zijn de rooftop-kantoren. De opdrachtgever wou een kantooromgeving creëren waarin jonge, bekwame ingenieurs zich meteen goed thuisvoelen en zich gemotiveerd kunnen inzetten om met de complexe materie van robotisering op maat en softwareprogrammatie om te gaan. Een omgeving die een goede balans tussen intellectuele arbeid en ontspanning kan faciliteren is daarbij van cruciaal belang. Bart Janssens ging deze uitdaging aan en vond erin een motivatie om de typologie van het traditionele ‘KMO-gebouw’ te herdenken en tegelijkertijd op zoek te gaan naar een mogelijkheid om op het hermetisch betonnen volume een open, transparante werkomgeving te creëren waarin groen een prominente plaats kreeg. 

Aan de voorgevel springt het volume van de kantoren iets terug ten opzichte van het onderliggende betonnen volume van de toonzaal, om ruimte te creëren voor een toegankelijk groendak. Het is alsof dit groen, de groenzone aan de overzijde van de Knotwilgweg ‘de hand reikt’ en binnentrekt in het gebouw. Tegelijkertijd wordt de voorgevel van het rooftop-volume gelijkgetrokken met de glazen inkompartij en wordt de symmetrie van het betonnen volume extra geaccentueerd. Dit idee wordt herhaald om die symmetrie ook duidelijk te ervaren in het volume van de kantoren zelf en zo een extra centraal groendak te creëren dat op zijn beurt een aanzet is voor de groene zone tussen de twee ‘benen’ van de U-vormige kantoorverdieping. Een transparante en strategisch geplaatste verbindende circulatieruimte annex koffiehoek geeft deze groenzone meteen de allure van een ‘knusse’ stadstuin met grote bomen in bloembakken en hoge grassen.

De keuze om de kantoren quasi autonoom op de productiehal te plaatsen en te voorzien van een aanzienlijke daktuin hield in dat de ontwerper de beschikbare ruimte moest maximaliseren en een uitgekiend evenwicht tussen open en gesloten moest vormgeven. Vanuit die optiek is het duidelijk dat er geen kantoorruimte werd ‘opgeofferd’ maar open, groene ruimte werd ‘geschonken’ aan de werknemers. Er werden geen compromissen gesloten met de productie en/of programmeurs maar er werd gekozen voor een duidelijke, eigenzinnige meerwaarde.

Ook qua materialisatie is er een duidelijk verschil tussen het gesloten ‘industriële’ gebouw en het ‘open kantoorgebouw’ dat er bovenop staat. De gevelbekleding bestaat uit aluminium sandwichpanelen met een roestkleurige print waarvan de kleurschakeringen en het ‘karakter’ veranderen met de stand van de zon en het licht. Ook de veranderende seizoenstinten van het groendak gaan in een symbiotische dialoog met het gevelmateriaal. 

Een ander voorbeeld om de aandacht van de ontwerper voor de materialisatie en detaillering extra te duiden, is het idee van de opengewerkte hoeken van het betonnen volume: door de naastliggende betonnen elementen in de hoeken net iets uit elkaar te plaatsen en te vervangen door zwartgelakte staalprofielen, worden de hoeken minder ‘scherp’ en lijkt de anders zo rigide aansluiting visueel minder geforceerd.

Met het ontwerp van het Robojob-gebouw heeft Bart Janssens van Architects in Motion de traditionele typologie van het KMO-gebouw losgekoppeld van enkele vastgeroeste ongeschreven regels. De identiteit van de opdrachtgever weergeven in een bedrijfsgebouw kan en moet veel ruimer geïnterpreteerd worden dan enkel het creëren van een aangename werkomgeving en de materialisatie van de bedrijfsmissie. De werknemers, bezoekers en klanten laten ‘binnentreden in de wereld van de opdrachtgever’ is een heel ander uitgangspunt en resulteert in dit project in een gelaagde versterkende communicatie in de vorm van een totaaloplossing waar de grens tussen de ‘buitenwereld’ en de ‘specifieke bedrijfswereld’ met respect voor alle aspecten van de eigenheid van de klant alle aandacht krijgt.